Ernst Beker als studentenpredikant (1955 - 1963)

Nog altijd heb ik op mijn netvlies de zondagavond in het najaar van 1956 dat ik Ernst Beker voor het eerst zag en hoorde als voorganger in de dienst van de studentengemeente in de aula van de Utrechtse Universiteit. Een tot het uiterste geconcentreerde gestalte die preekte alsof zijn en ons leven ervan afhing. Dat had ik niet eerder zo meegemaakt. Er stond iets op het spel in het geloof. Dat verraste mij zeer, want waarschijnlijk was ik vooral om de zondagse saaiheid en eenzaamheid enigszins te doorbreken naar de kerk gegaan. Zonder veel verwachting.
Als 18-jarige plattelandsjongen in de grote stad Utrecht en dan Beker treffen! Dat werd een openbaring 'als macht van oriëntatie'. (Rosenstock)
Hij boeide en overtuigde. En voor mij ging van hem een impuls uit om enige jaren later theologie te gaan studeren en belijdenis te doen. Zo heeft hij ongeweten en onbedoeld mijn levensroute wezenlijk bepaald en had ik reden - als zo veel anderen - in de Utrechtse Janskerk bij de uitvaart hem dankbaar en ontroerd te gedenken.
De diensten waarin Beker voorging waren gebeurtenissen. De inhoud van zijn preken herinner ik me weliswaar nauwelijks, maar wel de strekking. Hij mikte als een scherpschutter op het hart van zijn jeugdige hoorders. Je werd aan jezelf onthuld in je verborgen hoogmoed, je verwaandheid als elitaire student. Ja, je kreeg een ongenadig (of liever génadig) pak slaag onder zijn preken en je droop soms af met de staart tussen de benen. Maar je wist hier is een vent, een boom van een vent, die oog en hart voor je heeft en die je hoger aanslaat dan je jezelf durft aanslaan.
Van de Beker die ik later meemaakte herinner ik me naast zijn ernst en zijn concentratie vooral zijn zwierige, vrolijke vrijheid die hij uitstraalde en ten toon spreidde. Onverwachte ontmoetingen op straat of op het station, je aanroepend of uitzwaaiend over grote afstand, want de publieke ruimte gebruikte hij als was het zijn privé-terrein.
Wat een prachtmens! Wat een immense levensliefde en levensverwachting ging er van hem uit! Op een wat meer ingetogen wijze had hij dat al in de tijd van zijn studentenpredikantschap. In de Utrechtse universitaire wereld was hij een imposante en ook een veel en graag geziene verschijning. Hij kwam op studentensociëteiten, de mensa, bij lezingen en vertoonde zich veelvuldig op straat, waar je de kans liep een klopje, nee beter: een dreun op je schouder te krijgen als hij je tegenkwam. Je mocht er wezen, wist je dan, en je kon er weer even tegen. Eminent pastoraat!

Ernst Beker, een grandioos, maar ook een nederig mens. Bovenal een grandioos vrij mens. Want vrijheid was hem in de ziel gegrift en stond hem op het lijf geschreven. Een persoonlijkheid, zoals je er maar enkelen in je leven tegenkomt. Hij is mij onvergetelijk. Als een boom geplant in de tijd en ook langs mijn eigen levensweg. Ik prijs me gelukkig hem gekend te hebben.

april 2006
(c) Rens Kopmels